Η Ένωση των Γερμανών Δικαστών αντίθετη με το ISDS της TTIP [ΤΩΡΑ η Γνωμοδότηση μεταφρασμένη στα Ελληνικά]

Νέο και βαθύ ρήγμα προέκυψε από τους Γερμανούς Δικαστές οι οποίοι με ανακοίνωσή τους εκφράζουν τη διαφωνίας του για το ISDS (Μηχανισμός Επίλυσης Διαφορών μεταξύ επενδυτών και κράτους) που προβλέπεται από τη TTIP.

Γνωμοδότηση αρ. 4/16 Φεβ 2016

Γνωμοδότηση σχετικά με την ίδρυση ενός δικαστηρίου επενδύσεων για την TTIP – Πρόταση της Κομισιόν 16.09.2015 και 12.11.2015 

Συντάκτης της γνωμοδότησης: Dr. Peter Schneiderhan, Προϊστάμενος εισαγγελίας, Μέλος του προεδρείου

A. Σύνοψη της γνωμοδότησης

Η Ένωση Γερμανών Δικαστών (στο εξής DRB) απορρίπτει την προτεινόμενη από την Κομισιόν Εισαγωγή ενός ειδικού Δικαστηρίου σε θέματα Επενδύσεων στα πλαίσια της Διατλαντικής Συμφωνίας Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) . Η DRB δεν βλέπει ούτε νομική βάση ούτε αναγκαιότητα για ένα τέτοιο δικαστήριο. Η αντίληψη η οποία φανερά συνδέεται με την πρόταση για ένα διεθνές Δικαστήριο σε θέματα Επενδύσεων, ότι τα Δικαστήρια των κρατών μελών δεν θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν νομική προστασία στους αλλοδαπούς επενδυτές, στερείται ουσιώδους στήριξης. Εάν υπήρχαν αδυναμίες από τους μετέχοντες στις διαβουλεύσεις για την TTIP σε μεμονωμένα μέλη της ΕΕ αυτά θα έπρεπε να τεθούν προ του εθνικού νομοθέτη ανοιχτά και ξεκάθαρα. Θα ήταν τότε καθήκον του νομοθέτη και των υπευθύνων για το Δίκαιο της χώρας, και να επιλυθούν στα πλαίσια του δοκιμασμένου συστήματος της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλιστεί η αξίωση Νομικής προστασίας, η οποία ισχύει για τον κάθε καταφεύγοντα στη Δικαιοσύνη στη Γερμανία και στην ΕΕ. Η δημιουργία ειδικών δικαστηρίων για μεμονωμένες ομάδες καταφευγόντων στη Δικαιοσύνη είναι ο λάθος δρόμος.

B. Εκτίμηση σε επί μέρους ζητήματα

Το σχεδιαζόμενο από την ΕΕ Δικαστήριο επενδυτών (στο εξής ICS), το οποίο θα πρέπει να είναι ενσωματωμένο σε ένα σύστημα διαιτησιών /διαμεσολαβήσεων και διαβουλεύσεων θα έπρεπε να είναι αρμόδιο για αξιώσεις λόγω παραβάσεων των διατάξεων προστασίας επενδυτών (Αρθρο 1, αρ. 1). Με την έννοια επένδυση περιλαμβάνονται στον ορισμό της προτεινόμενης ορολογίας κάθε είδος δικαιώματος, μετοχές, εταιρικά μερίδια, πνευματικά δικαιώματα, κινητές αξίες και απαιτήσεις (κεφάλαιο II, ορισμός x2). Η νομική προστασία της επένδυσης εκτείνεται ως εκ τούτου από το αστικό δίκαιο, το γενικευμένο διοικητικό δίκαιο έως και το κοινωνικό και φορολογικό δίκαιο. Η πρόταση της Κομισσιόν θα οδηγούσε έτσι, στο να αποκτήσει το ICS ένα είδος νομολογιακής αρμοδιότητας σε αυτά τα πεδία, ώστε να εξασφαλίζει την προστασία του επενδυτή σε ολοκληρωμένο επίπεδο. Θα πρέπει να αποταθεί στο ICS όταν έχει υποστεί ζημίες μέσω παράβασης των νομικών διατάξεων προστασίας του επενδυτή (Άρθρο 1, αρ 1)

Ανεπαρκής νομοθετική αρμοδιότητα/ εξουσία

Η DRB έχει σοβαρές αμφιβολίες ως προς την αρμοδιότητα της ΕΕ για την εγκαθίδρυση ενός δικαστηρίου επενδύσεων. Η συγκρότηση του ICS θα υποχρέωνε την ΕΕ και τα κράτη μέλη να υποτάσσονται στην απόφαση της συμφωνίας της δικαιοδοσίας του ICS και της χρησιμοποίησης ενός διεθνούς διαδικαστικού κανονισμού από τον ενάγοντα. (Άρθρο 6 Αρ 5,2 και Άρθρο 7Αρ 1) Οι αποφάσεις του ICS είναι δεσμευτικές. (Άρθρο 30 Αρ 1). Μέσω του ICS δεν θα περιορίζονται μόνο η νομοθετική αρμοδιότητα/εξουσία της ΕΕ και των κρατών μελών, αλλά θα δεχτεί αλλοιώσεις και το εντός της επικράτειας της ΕΕ και των κρατών μελών ισχύον δικαστικό σύστημα. Για μια τέτοια αλλοίωση μέσα στην ΕΕ δεν υπάρχει καμία νομική βάση σύμφωνα με το DRB.

Όπως απεφάνθη το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην πραγματογνωμοσύνη του 1/09 της 8 Μαρτίου 2011 για την συγκρότηση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ευρεσιτεχνιών, η Ένωση έχει στη διάθεση της “ένα ολοκληρωμένο σύστημα νομικών εργαλείων και διαδικασιών, το οποίο θα πρέπει να εγγυάται τον έλεγχο της νομιμότητας των ενεργειών των οργάνων”. (§ 70) Αναλογικά με το υπό σχεδιασμό Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ευρεσιτεχνιών, για το οποίο και συνετάχθη ήδη η εν λόγω πραγματογνωμοσύνη, το ICS θα ήταν ένα δικαστήριο το οποίο θα στεκόταν “έξω από τα θεσμικά πλαίσια και τα πλαίσια του δικαίου της ΕΕ”. (§ 71) Θα ήταν ένας θεσμός όπως και το Δικαστήριο Ευρεσιτεχνιών, που δυνάμει Διεθνούς δικαίου θα ήταν εξοπλισμένο με ξεχωριστή νομική προσωπικότητα. Ως εκ τούτου μια παραβαίνουσα το Ευρωπαϊκό Δίκαιο απόφαση δε θα ήταν “ούτε αντικείμενο μιας υπόθεσης αθέτησης σύμβασης” ούτε θα μπορούσε “να οδηγήσει σε μια περιουσιακή γνωμοδότηση με ευθύνη ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών (§ 88). Και ως εκ τούτου επίσης το ICS “θα αφαιρούσε από τα εθνικά δικαστήρια των κρατών μελών τη δικαιοδοσία εφαρμογής και ερμηνείας του κοινοτικού δικαίου και από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο την δικαιοδοσία του να απαντά στις εκ των προτέρων υποβληθέντες από τα εθνικά δικαστήρια αιτήσεις προδικαστικής απόφασης και κατ επέκτασιν να αλλοιώσουν έτσι τη δικαιοδοσία που οι συμβάσεις αναθέτουν στα όργανα της ΕΕ και στα κράτη μέλη και που είναι ουσιαστική για την προστασία της φύσης του Ευρωπαϊκού δικαίου”. (§ 89)

Η DRB δεν βλέπει καμιά αναγκαιότητα δημιουργίας ιδιαίτερου δικαστηρίου για επενδυτές. Τα κράτη μέλη της ΕΕ αποτελούν κράτη δικαίου τα οποία διατηρούν ανοιχτή και εγγυώνται την πρόσβαση στο δίκαιο μέσω της κρατικής δικαιοδοσίας/νομικής οδού για το κάθε πρόσωπο που απευθύνεται σε αυτά προς επίλυση. Είναι καθήκον των κρατών μελών να εξασφαλίζουν την πρόσβαση στο δίκαιο για όλους και να εφοδιάζουν τα δικαστήρια με τις κατάλληλες υποδομές έτσι ώστε η πρόσβαση να είναι εφικτή και για τους αλλοδαπούς επενδυτές. Έτσι η δημιουργία ενός ICS είναι ο λάθος τρόπος να εγγυηθούμε την ασφάλιση του δικαίου. Η DRB απαιτεί από τον γερμανικό και ευρωπαϊκό νομοθέτη των περαιτέρω, να περιορίσει σε μεγάλο βαθμό την αναγωγή σε διαιτησία στο χώρο της διεθνούς προστασίας επενδυτών.

Δικαστική ανεξαρτησία

Ούτε η προβλεπόμενη διαδικασία για τον διορισμό των δικαστών του ICS ούτε η τηρούμενη στάση ικανοποιούν τις διεθνείς απαιτήσεις για Δικαστική ανεξαρτησία. Το ICS παρουσιάζεται έτσι εξαιτίας αυτού περισσότερο σαν μόνιμο διαιτητικό δικαστήριο παρά σαν διεθνές δικαστήριο.

Η Magna Charta των δικαστών της CCJE (Συμβουλευτικό σώμα Ευρωπαίων δικαστών) της 17 Νοεμβρίου 2010 ( CCJE 2010/3) απαιτεί την νομικά κατοχυρωμένη δικαστική ανεξαρτησία από επαγγελματική και οικονομική άποψη (εδάφιο 3). Αποφάσεις σχετικά με την εκλογή, διορισμό και σταδιοδρομία θα πρέπει να βασίζονται πάνω σε αντικειμενικά κριτήρια και να διαπνέονται από το πνεύμα που να εγγυάται την ανεξαρτησία (εδάφιο 5). Και τα δύο αυτά κριτήρια δεν καλύπτονται από το ICS. Στις αποφάσεις που πρέπει να εκδοθούν από το ICS παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο εκτός από ζητήματα Αστικού και ζητήματα διοικητικού, Εργασιακού, Κοινωνικού και Φορολογικού Δικαίου. Μια εκλογή των δικαστών του ICS από τον κύκλο των ειδικών του διεθνούς δημοσίου Δικαίου και του διεθνούς επενδυτικού Δικαίου με εμπειρία στην διευθέτηση διεθνών εμπορικών διενέξεων περιορίζει σημαντικά τον κύκλο των υποψηφίων και αφήνει εκτός την απαραίτητη ήδη αποκρυσταλλωμένη τεχνογνωσία συγκεκριμένων αποφάσεων/γνωμοδοτήσεων σε επίπεδο εξειδικευμένων δικαιοπραξιών των εθνικών δικαστηρίων των κρατών μελών. Το δικαστικό σώμα θα περιοριστεί σε ένα κύκλο ατόμων οι οποίοι ήδη κατέχουν εκτενώς την διεθνή Διαιτησία. Και η εντύπωση αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι η διαδικασία εκλογής δεν έχει περιγραφεί ακόμα αναλυτικά. Θα εξαρτηθεί φυσικά από την ανεξαρτησία της εκλογικής επιτροπής και της απόστασης της από τη Διεθνή Διαιτησία, σε ποιο βαθμό θα εξασφαλιστεί μια ελίτ διεθνών νομικών με τεχνικές γνώσεις στις εμπίπτουσες κατηγορίες Δικαίου. Αυτό δεν έχει κατοχυρωθεί τουλάχιστον έως τώρα.

Επίσης η διάρκεια της θητείας από 6 έτη με την δυνατότητα επέκτασης, ένας βασικός μισθός από 2.000 € μηνιαίως για πρωτοδίκες και 7.000 € για εφέτες συν κάλυψη εξόδων (Άρθρο. 9, Αρ. 12 und Άρθρο. 10, Αρ. 12) εγείρουν αμφιβολίες εάν ικανοποιούνται τα κριτήρια επαγγελματικής και οικονομικής ανεξαρτησίας. Το DRB είναι με περίπου 16.000 μέλη το μεγαλύτερο από τα 25 επαγγελματικά και τοπικά (των ομοσπονδιακών κρατιδίων) σωματεία της Γερμανίας (σε σύνολο 25.000 δικαστών και εισαγγελέων σε όλη την γερμανική επικράτεια).

DRB-Stellungnahme Nr. 04/16

DRB-Opinion No. 04/16

Μετάφραση: Αλέξανδρος Παγουλάτος
Επιμέλεια Νομικών Όρων:Κώστας Διάκος (Νομικός)

-------------------------------

Η αυθεντική ανακοίνωση της Ένωσης των  Δικαστών της Γερμανίας  [ΕΔΩ] και στα αγγλικά [ΕΔΩ]

.

Παρουσίαση του θέματος:

The Ecologist 'No legal basis' for TTIP corporate courts, say German judges.

Global Justice Now "If you’re worried about our sovereignty, read the German judges’ damning indictment of TTIP'

Opinion on the establishment of an investment tribunal in TTIP [ΕΔΩ]